Ngôi nhà không chỉ là không gian sống mà còn là tổ ấm chứa đựng kỷ niệm. Từ những bức tường vững chãi, mái che cho đến các hệ thống điện nước ngầm, mỗi phần đều góp phần tạo nên sự kiên cố và tiện nghi. Việc hiểu cấu trúc ngôi nhà là điều quan trọng, không chỉ dành cho chuyên gia xây dựng. Dù anh chị đang xây dựng, cải tạo hay đơn giản là muốn hiểu hơn về ngôi nhà của mình, việc nắm bắt các yếu tố cơ bản sẽ giúp anh chị đưa ra quyết định đúng đắn, bảo đảm an toàn và tối ưu hóa công năng. Hãy cùng Công ty Nguyên Phú khám phá cấu trúc nhà ở từ nền móng đến các hệ thống kỹ thuật để hiểu rõ hơn về tổ ấm của mình!

1. Cọc

Cọc là bộ phận nằm sâu dưới lòng đất, có chức năng truyền tải trọng của toàn bộ công trình xuống lớp đất nền cứng hơn. Việc đóng hoặc ép cọc giúp tăng cường khả năng chịu lực của móng, đặc biệt quan trọng đối với các công trình lớn hoặc xây dựng trên nền đất yếu, đảm bảo sự ổn định và chống lún cho ngôi nhà.

2. Móng

Móng là phần kết cấu nằm dưới cùng của ngôi nhà, trực tiếp tiếp xúc với nền đất. Nó có nhiệm vụ phân tán và truyền toàn bộ tải trọng từ các bộ phận phía trên (tường, sàn, mái…) xuống nền đất, đảm bảo ngôi nhà đứng vững và không bị lún, nứt. Móng có nhiều loại khác nhau như móng đơn, móng băng, móng bè tùy thuộc vào địa chất và quy mô công trình.

3. Tường

Tường là các kết cấu thẳng đứng có chức năng bao che, ngăn cách không gian bên trong ngôi nhà, tạo thành các phòng và khu vực chức năng riêng biệt. Ngoài ra, tường còn có vai trò chịu lực đối với một số loại công trình, cách âm, cách nhiệt và tạo nên vẻ thẩm mỹ cho kiến trúc. Tường có thể được xây bằng gạch, bê tông, đá hoặc các vật liệu khác.

4. Nền nhà

Nền nhà là bề mặt sàn thấp nhất của công trình, tiếp xúc trực tiếp với mặt đất hoặc lớp đất san lấp. Nó tạo ra một mặt phẳng vững chắc để đặt đồ đạc, di chuyển và thực hiện các hoạt động sinh hoạt. Nền nhà thường được làm từ bê tông, sau đó có thể được lát gạch, gỗ, hoặc các vật liệu hoàn thiện khác để tăng tính thẩm mỹ và dễ vệ sinh.

5. Cửa sổ

Cửa sổ là các ô trống được bố trí trên tường, có chức năng lấy sáng tự nhiên và thông gió cho các không gian bên trong ngôi nhà. Cửa sổ cũng góp phần tạo nên vẻ đẹp kiến trúc cho mặt ngoài công trình và cho phép người ở bên trong quan sát khung cảnh bên ngoài. Chúng có thể được làm từ nhiều vật liệu như gỗ, nhôm, nhựa và có nhiều kiểu mở khác nhau.

6. Cửa đi

Cửa đi là lối ra vào chính hoặc phụ của ngôi nhà và giữa các phòng với nhau. Nó có chức năng kiểm soát sự ra vào, đảm bảo an ninh, riêng tư và kết nối các không gian chức năng. Cửa đi được làm từ nhiều vật liệu và có nhiều kiểu dáng, kích thước khác nhau để phù hợp với từng vị trí và phong cách kiến trúc.

7. Lanh tô

Lanh tô là một thanh dầm ngang được đặt phía trên các ô cửa đi hoặc cửa sổ. Chức năng chính của lanh tô là chịu tải trọng của phần tường phía trên và truyền tải trọng đó sang hai bên tường, giúp phân bố lực đều và ngăn chặn nứt vỡ ở khu vực cửa. Lanh tô thường được làm bằng bê tông cốt thép hoặc gạch cốt thép.

8. Giằng tường

Giằng tường là các dầm bê tông cốt thép nằm ngang được bố trí ở các cao độ nhất định trong hệ thống tường, thường là ở mức chân tường, đỉnh tường hoặc các tầng. Chúng có vai trò liên kết các bức tường lại với nhau, tăng cường độ cứng tổng thể của công trình, chống nứt do lún không đều và tăng khả năng chịu lực cho tường, đặc biệt là trong trường hợp có động đất hoặc gió bão.

9. Sàn gác

Sàn gác là các kết cấu mặt phẳng nằm ngang, tạo nên các tầng lầu trong ngôi nhà. Sàn gác có chức năng phân chia không gian theo chiều cao, tạo ra các khu vực sinh hoạt riêng biệt ở các tầng khác nhau. Nó cũng là bộ phận chịu tải trọng từ đồ đạc, người ở và truyền tải trọng đó xuống hệ thống cột, tường chịu lực bên dưới. Sàn gác thường được làm bằng bê tông cốt thép.

10. Cầu thang

Cầu thang là hệ thống bậc cấp nối liền các tầng lầu trong một ngôi nhà, cho phép di chuyển giữa các không gian ở độ cao khác nhau. Ngoài chức năng giao thông chính, cầu thang còn là một yếu tố kiến trúc quan trọng, góp phần tạo nên vẻ đẹp và phong cách nội thất của ngôi nhà.

11. Mái

Mái là bộ phận bao che trên cùng của ngôi nhà, có chức năng bảo vệ công trình khỏi các yếu tố thời tiết như mưa, nắng, gió. Mái cũng góp phần vào việc cách nhiệt cho ngôi nhà, giữ cho không gian bên trong mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Có nhiều loại mái khác nhau như mái dốc, mái bằng, với các vật liệu lợp đa dạng như ngói, tôn, tấm lợp.

12. Vỉa hè

Vỉa hè là phần đường dành cho người đi bộ, nằm sát với mép đường chính và thường được nâng cao hơn mặt đường. Trong bối cảnh ngôi nhà, vỉa hè là phần không gian bao quanh chân tường ngoài, giúp ngăn cách ngôi nhà với đường giao thông, tạo lối đi an toàn và cũng có thể được sử dụng cho việc trang trí cảnh quan.

13. Rãnh nước

Rãnh nước là hệ thống kênh hoặc mương nhỏ được xây dựng xung quanh ngôi nhà hoặc dọc theo vỉa hè, có chức năng thu gom và dẫn thoát nước mưa, nước thải sinh hoạt ra khỏi khu vực công trình. Điều này giúp ngăn chặn tình trạng ngập úng, bảo vệ móng nhà và cảnh quan xung quanh khỏi bị xói mòn hoặc hư hại do nước.

14. Bậc thềm

Bậc thềm là các bậc cấp được xây dựng ở lối vào chính của ngôi nhà, nối liền nền nhà với mặt đất hoặc vỉa hè bên ngoài. Chức năng của bậc thềm là tạo sự chuyển tiếp độ cao một cách thuận tiện và an toàn, đồng thời cũng là một yếu tố kiến trúc trang trí, tạo điểm nhấn cho mặt tiền ngôi nhà.

15. Ban công

Ban công là một phần diện tích nhô ra khỏi mặt phẳng tường bên ngoài của các tầng trên, thường có lan can bao quanh. Ban công cung cấp không gian ngoài trời cho các hoạt động thư giãn, hóng mát, trồng cây cảnh hoặc phơi phóng. Nó cũng là một yếu tố kiến trúc quan trọng, tạo điểm nhấn và tăng tính thẩm mỹ cho mặt tiền ngôi nhà.

16. Logia

Logia là một không gian có mái che và ít nhất một mặt tường bao quanh, thường được thụt vào trong mặt phẳng tường của ngôi nhà, khác với ban công nhô ra ngoài. Logia có thể được sử dụng như một không gian thư giãn, ăn uống ngoài trời, hoặc thậm chí là một phòng phụ có thể đóng mở. Do được bảo vệ tốt hơn ban công, logia thường ít chịu ảnh hưởng của thời tiết hơn.

17. Mái hắt

Mái hắt là một tấm che hoặc cấu trúc nhỏ được lắp đặt nhô ra từ tường phía trên cửa sổ hoặc cửa đi. Chức năng chính của mái hắt là che chắn nắng trực tiếp chiếu vào bên trong nhà, giảm bớt lượng nhiệt hấp thụ và bảo vệ cửa khỏi mưa, giúp tăng độ bền cho các vật liệu cửa.

18. Máng nước

Máng nước là hệ thống rãnh dẫn được lắp đặt dọc theo mép mái, có nhiệm vụ thu gom nước mưa chảy từ mái xuống. Nước mưa sau khi được thu gom sẽ được dẫn qua hệ thống ống thoát nước để đưa ra ngoài hoặc vào bể chứa, giúp bảo vệ tường và nền móng khỏi bị xói mòn do nước mưa.

19. Ống thoát nước

Ống thoát nước là hệ thống đường ống dọc được lắp đặt từ máng nước trên mái nhà xuống dưới mặt đất. Chức năng của ống thoát nước là dẫn nước mưa đã được máng thu gom ra khỏi khu vực ngôi nhà một cách có kiểm soát, ngăn chặn nước chảy tự do gây ẩm ướt, xói mòn hoặc làm hỏng kết cấu công trình.

Hy vọng bài viết này đã mang đến cái nhìn tổng quan và chi tiết về các bộ phận cấu tạo nên một ngôi nhà hoàn chỉnh. Từ những nền móng vững chắc ẩn mình dưới lòng đất đến hệ thống mái che mưa nắng, và từng chi tiết nhỏ như cửa sổ, bậc thềm, hay máng thoát nước, mỗi thành phần đều đóng vai trò thiết yếu trong việc tạo nên một không gian sống an toàn, tiện nghi và thẩm mỹ. Việc hiểu rõ từng bộ phận không chỉ giúp chúng ta đánh giá cao hơn công trình kiến trúc mà còn hỗ trợ đắc lực trong việc bảo trì, sửa chữa, hay thậm chí là thiết kế ngôi nhà mơ ước của riêng mình.