Ẩn mình giữa rừng thông xanh mát trên một ngọn đồi thơ mộng, Dinh 3 Đà Lạt không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là chứng nhân lịch sử quý giá gắn liền với những dấu mốc thăng trầm của dân tộc. Đây từng là nơi ở và làm việc của Vua Bảo Đại vị hoàng đế cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam. Dinh thự mang đậm dấu ấn giao thoa văn hóa là sự kết hợp hài hòa giữa phong cách kiến trúc Art Deco hiện đại của phương Tây và nét cổ điển, thanh lịch của phương Đông. Chính sự hòa quyện này đã tạo nên một tổng thể kiến trúc vừa sang trọng, vừa trang nhã, làm nổi bật giá trị thẩm mỹ và lịch sử của công trình. Cùng Công ty Nguyên Phú khám phá Dinh III một trong những biểu tượng văn hóa đặc sắc của Đà Lạt, nơi lưu giữ những câu chuyện trầm lắng mà thiêng liêng của một thời đã qua.

1. Lịch sử hình thành và phát triển

Dinh được khởi công xây dựng vào năm 1933, thời điểm Bảo Đại vẫn đang tại vị với cương vị là vị vua cuối cùng của triều Nguyễn. Công trình do hai kiến trúc sư người Pháp Paul Veysseyre và Arthur Kruze thiết kế, mang đậm phong cách kiến trúc phương Tây hiện đại kết hợp hài hòa với nét đẹp Á Đông truyền thống. Dinh được hoàn thành và chính thức khánh thành vào năm 1937.

Từ năm 1938 đến 1945, Dinh 3 Đà Lạt được Vua Bảo Đại sử dụng như một nơi nghỉ mát, săn bắn và làm việc mỗi dịp hè, do đó ông đã đặt tên cho nơi này là “Biệt điện Mùa Hè”. Đến năm 1948, khi Pháp đưa Bảo Đại trở lại nắm quyền và thành lập Hoàng triều Cương Thổ vào năm 1950, dinh thự này tiếp tục được sử dụng làm nơi ở và làm việc của ông trong vai trò Quốc trưởng, và từ đó còn được gọi là “Biệt điện Quốc trưởng”.

Sau khi Bảo Đại sang Pháp sống lưu vong, Dinh 3 lần lượt trở thành nơi nghỉ dưỡng cao cấp của các nguyên thủ quốc gia miền Nam, bao gồm cả chính quyền Ngô Đình Diệm và sau đó là Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Qua những thăng trầm của thời gian và lịch sử, ngày nay Dinh 3 Đà Lạt hay “Biệt điện Mùa Hè” của vua Bảo Đại trở thành một điểm tham quan có sức thu hút mạnh mẽ đối với du khách khi đến với Đà Lạt.

Dinh 3 Đà Lạt, với giá trị kiến trúc độc đáo là một minh chứng rõ nét cho ảnh hưởng của kiến trúc Pháp tại Đà Lạt. Để tìm hiểu thêm, bài viết Những công trình kiến trúc Pháp ở Đà Lạt sẽ tiếp tục giới thiệu những công trình nổi bật khác, như Nhà thờ Con Gà, Chợ Đà Lạt.

2. Đặc điểm kiến trúc

Nằm trên đường Triệu Việt Vương ở độ cao 1539m, cách trung tâm Đà Lạt 2,5km về phía Nam, Dinh 3 Đà Lạt được bao bọc bởi một không gian xanh mát và yên bình.

Kiến trúc tổng thể

Dinh 3 có diện tích khoảng 1.000m², được xây dựng theo phong cách kiến trúc Art Deco, một sự kết hợp giữa nét hiện đại và vẻ đẹp cổ điển. Dinh có cấu trúc hai tầng với tổng cộng 26 phòng lớn nhỏ, được bố trí một cách hợp lý và sang trọng. Các phòng đều có cửa sổ lớn, tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên và mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp ra những đồi thông xung quanh, tạo cảm giác hòa mình vào thiên nhiên.

Nội thất bên trong

Bên trong dinh thự, không gian được phân chia rõ ràng theo từng chức năng, phản ánh lối sống của hoàng gia.

Tầng trệt: Đây là khu vực làm việc và tiếp đón khách, gồm các phòng chức năng chính như:

• Phòng làm việc, phòng tiếp khách thân mật, phòng khánh tiết: Nơi Bảo Đại họp bàn công việc và tiếp đón các quan chức chính phủ Hoàng triều Cương thổ, cũng như khách nước ngoài.
• Phòng vui chơi của công chúa và hoàng tử: Khu vực dành riêng cho các thành viên nhỏ tuổi trong gia đình.

Sảnh lớn: Nơi chờ yết kiến, nối tiếp với phòng khách.

Tầng lầu: Là khu vực sinh hoạt riêng tư và nghỉ ngơi của gia đình. Tại đây có phòng ngủ của cựu hoàng và hoàng hậu, phòng sinh hoạt chung của gia đình, phòng thêu và phòng giải trí. Đáng chú ý, bên ngoài phòng ngủ của cựu hoàng còn có Lầu Vọng nguyệt xinh đẹp, nơi ông và hoàng hậu thường ngắm trăng.

Ngoài ra, ở bên ngoài dinh thự, nằm chìm dưới đất, vẫn còn một hầm rượu của Bảo Đại. Cửa vào của hầm trông ra phía đồi thông, cho thấy sự tinh tế trong việc thiết kế và sử dụng không gian. Toàn bộ nội thất và các vật dụng bên trong Dinh 3 Đà Lạt đều được bảo tồn gần như nguyên vẹn, mang đến một cái nhìn chân thực về cuộc sống của vị vua cuối cùng triều Nguyễn.

Dinh 3 Đà Lạt không chỉ là một công trình lịch sử, mà còn là một bài học quý giá về nghệ thuật xây dựng và kiến trúc. Từ phong cách Art Deco hiện đại cho đến sự hòa hợp hoàn hảo với cảnh quan thiên nhiên, Dinh 3 cho thấy tầm nhìn vượt thời gian của các kiến trúc sư. Các chi tiết như Lầu Vọng nguyệt, hầm rượu ngầm hay cách bố trí không gian chức năng đã chứng minh rằng một công trình vĩ đại phải là sự kết hợp giữa thẩm mỹ và công năng.